Μείωση του ΑΕΠ κατά 1,3% από την πτώση των εξαγωγών το εννιάμηνο, Ιαν-Σεπτ 2009 – Ανάγκη αλλαγής του υφιστάμενου συστήματος στήριξης των ελληνικών εξαγωγών
Η ανάγκη άμεσης υλοποίησης μιας εθνικής εξαγωγικής στρατηγικής που θα εστιάσει την προσοχή της ελληνικής οικονομίας στην ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας, στην στόχευση σε νέες αγορές και στις επενδύσεις σε νέα, καινοτόμα ανταγωνιστικά προϊόντα καθίσταται επιτακτική για την ελληνική οικονομία. Το σημερινό αναπτυξιακό μοντέλο οδηγεί την ελληνική οικονομία στο τέλμα των δίδυμων ελλειμμάτων, τρεχουσών συναλλαγών και δημοσίου χρέους, γεγονός που εμποδίζει περαιτέρω την ανάπτυξη της υγιούς επιχειρηματικότητας, ενώ ενισχύει τη χαμηλή ανταγωνιστικότητα της χώρας μας στις διεθνείς αγορές. Οι ελληνικές εξαγωγές διανύουν ήδη τον δέκατο μήνα διαδοχικής ισχυρής πτώσης και συγκεκριμένα κατά 26,7%.
Το υφιστάμενο σύστημα στήριξης των ελληνικών εξαγωγών παρουσιάζει πολύ σημαντικές αδυναμίες, που δεν δίνουν τη δυνατότητα στην οικονομία μας να ενισχύσει την ισχνή της εξαγωγική επίδοση στις διεθνείς αγορές. Οι αδυναμίες εστιάζονται στην έλλειψη εθνικής στρατηγικής, στόχων και κατευθύνσεων για τις εξαγωγές, στην έλλειψη πλαισίου στήριξης των εξαγωγικών επιχειρήσεων, στον μη ενεργό ρόλο των φορέων εξωστρέφειας και στην έλλειψη συνάφειας και συντονισμού των εθνικών προσπαθειών ενίσχυσης της εξωστρέφειας.
Απαιτείται ένα νέο αναπτυξιακό μοντέλο για την ελληνική εξωστρέφεια, που θα εστιάσει στην χάραξη μίας δυναμικής Εθνικής Στρατηγικής Εξαγωγών, και στον σχεδιασμό ενός ενιαίου πλαισίου στήριξης των εξαγωγικών επιχειρήσεων, με καθορισμό συγκεκριμένων ποσοτικών στόχων για αγορές και αγαθά. Ακόμα, ιδιαίτερα σημαντική κρίνεται η βελτίωση των μηχανισμών συντονισμού, παρακολούθησης και εποπτείας των Φορέων Εξωστρέφειας.
ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗ
Αποτίμηση της πορείας των ελληνικών εξαγωγών για το εννιάμηνο του 2009
Σύμφωνα με τα πρόσφατα δημοσιευμένα στοιχεία της Ευρωπαϊκής Στατιστικής Υπηρεσίας Eurostat, οι ελληνικές εξαγωγές αγαθών για το εννιάμηνο του 2009 σημείωσαν μείωση 2,3 δις συγκριτικά με το εννιάμηνο του 2008, ποσό που μπορεί να αποτυπωθεί εναλλακτικά ως 1,3% του ΑΕΠ και διαμορφώθηκαν σε 10,6 δις ευρώ. Ως προς την πορεία της εξαγωγικής δραστηριότητας ανά μήνα, παρατηρείται ότι ενώ για τις περισσότερες εκ των ισχυρών οικονομιών της Ευρώπης, η μηνιαία μείωση της εξαγωγικής δραστηριότητας φαίνεται πως σταδιακά υποχωρεί σε ποσοστά κάτω του 20%, ενώ αντίθετα για τη χώρας μας παραμένει σε υψηλά επίπεδα. Συγκεκριμένα για τον Οκτώβριο του 2009, οι ελληνικές εξαγωγές σύμφωνα με στοιχεία της ΕΣΥΕ μειώθηκαν κατά 26,7% και διαμορφώθηκαν σε 3.328 εκατ. ευρώ.
Εξετάζοντας τις ελληνικές εξαγωγές ανά κλάδο για το εννιάμηνο του 2009 συνολικά παρατηρείται πτώση και στους έξι κυριότερους κλάδους, με σημαντικότερη την μείωση στον κλάδο της ενέργειας (καύσιμα-πετρελαιοειδή), κατά 27,2% και στον κλάδο του βιομηχανικών αγαθών, κατά 25,8% συγκριτικά με το αντίστοιχο διάστημα του 2008. Αντίθετα, ο κλάδος των τροφίμων-ποτών καταγράφει οριακή μείωση, κατά 0,9% και δεύτερη μικρότερη μείωση σημειώνουν οι εξαγωγές χημικών προϊόντων, κατά 13,4%.
Στην ΕΕ-27 αντίστοιχα, καταγράφεται μείωση στους πέντε από τους έξι κυριότερους κλάδους, με σημαντικότερη τη μείωση στον κλάδο των μηχανημάτων, κατά 47,7% και της ενέργειας, κατά 37,7%. Αξίζει να επισημανθεί ότι ενώ στον κλάδο των τροφίμων και ποτών η ΕΕ-27 φαίνεται να χάνει την εξαγωγική της δύναμη κατά 10,4% ή κατά 5,2 δις ευρώ, η χώρα μας καταγράφει μείωση μόλις κατά 0,9%.
Στις εμπορικές ροές της χώρα μας με τους βασικούς εταίρους της ΕΕ-27 παρατηρείται ότι σε τρεις από τις δέκα συνολικά οικονομίες η ελληνική εξαγωγική δραστηριότητα αυξήθηκε το εννιάμηνο του 2009 συγκριτικά με το αντίστοιχο διάστημα του 2008. Πιο συγκεκριμένα, οι ελληνικές εξαγωγές στην Ελβετία αυξήθηκαν κατά 6,6%, στην Ινδία αυξήθηκαν κατά 74%, και στις ΗΠΑ κατά 1,4%.
Αντίστοιχα, στις εμπορικές ροές της ΕΕ-27 με τους βασικούς εταίρους της, καταγράφεται σημαντική μείωση και με τις δέκα συνολικά οικονομίες. Πιο συγκεκριμένα, τα στοιχεία της Eurostat αποδίδουν ισχυρότερη μείωση στο μερίδιο αγοράς της ΕΕ-27 στη Ρωσία κατά 40,4%. Ακόμα, ισχυρή μείωση καταγράφηκε στην αγορά της Τουρκίας (-26,5%), ενώ η μικρότερη μείωση σημειώνεται στις εξαγωγές προς την Κίνα (+1,5%).
Η σημασία των υπηρεσιών στις οικονομίες της ΕΕ27 αυξάνεται με ραγδαίους ρυθμούς τα τελευταία χρόνια, ωστόσο αξίζει να επισημανθεί ότι η συνεισφορά τους στο συνολικό εξωτερικό εμπόριο της ΕΕ27 παραμένει διαχρονικά χαμηλή, και συγκεκριμένα από το 2001 κυμαίνεται μεταξύ 25-27%. Για τη χώρα μας αντίθετα, η συνεισφορά των υπηρεσιών είναι διαχρονικά δυσανάλογα υψηλή, με αναλογία περίπου 2 προς 1.
Συμφωνά με τα στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος για το ελληνικό εξωτερικό εμπόριο υπηρεσιών και για εννιάμηνο του 2009 διαπιστώνεται, όπως και αναμενόμενη, μια ισχυρή μείωση στις εισπράξεις-εξαγωγές υπηρεσιών, της τάξης του 22% συγκριτικά με το αντίστοιχο διάστημα του 2008. Οι πληρωμές-εισαγωγές υπηρεσιών παρουσιάζουν για το ίδιο διάστημα πτώση της τάξης του 16,4%, ενώ το πλεόνασμα υπηρεσιών μειώθηκε κατά 26,8% ενώ σε αξία ανήλθε σε 10.853 εκατ. ευρώ.
Εξετάζοντας τις εισπράξεις-εξαγωγές υπηρεσιών ανά κατηγορία, διαπιστώνουμε ότι η σημαντικότερη μείωση, κατά 27% προέρχεται από τις μεταφορές, που αποσπούν το 47% των συνολικών εξαγωγών υπηρεσιών. Οι εισπράξεις-εξαγωγές ταξιδιωτικών υπηρεσιών σημειώνουν αισθητά μικρότερη μείωση, της τάξης του 6,4%, ενώ το μερίδιό τους στο σύνολο των ελληνικών εξαγωγών υπηρεσιών αυξάνεται διαχρονικά και το εννιάμηνο του 2009 ανέρχεται σε 42,5%. Αναδεικνύεται η ανάγκη για ενεργή προσπάθεια ανάπτυξης της εξαγωγικής δραστηριότητας και των υπόλοιπων κατηγοριών υπηρεσιών πέρα από τις μεταφορές, οι οποίες σήμερα διαδραματίζουν πρωταγωνιστικό ρόλο στο ισοζύγιο των υπηρεσιών και συνεισφέρουν ουσιαστικά στο ελληνικό ΑΕΠ.
Πίνακας 1. Κατανομή ελληνικών εξαγωγών υπηρεσιών ανά κατηγορία
(ποσά σε εκατ. ευρώ) |
Ιαν-Σεπτ |
Ιαν-Σεπτ |
Ιαν-Σεπτ |
Μερίδιο |
ΕΤ |
Ταξιδιωτικό |
9.954 |
10.334 |
9.136 |
42,5 |
-11,6 |
Μεταφορές |
12.145 |
14.877 |
10.176 |
47,4 |
-31,6 |
Λοιπές |
2.211 |
2.317 |
2.172 |
10,1 |
-6,3 |
Σύνολο |
24.310 |
27.528 |
21.484 |
100 |
-22,0 |
Πηγή: Τράπεζα της Ελλάδος
Επεξεργασία: ΙΕΕΣ-ΣΕΒΕ
Δείτε άλλα άρθρα του αποστολέα | |
Εκτύπωση σελίδας | |
Αποστολή σε φίλο |
Σχολιάστε: