-λεκτρονικά! Ρέθυμνο - Rethimno - Rethymnon
Δεύτερη μεγάλη γιορτή του Γενάρη, με την οποία κλείνει ο κύκλος των χριστουγεννιάτικων εορτών, είναι τα Φώτα (6 Ιανουαρίου). Την παραμονή λέγονται
τα σχετικά κάλαντα. Απαιτείται αυστηρή αργία. Λένε: «Η πρώτη μέρα τω Φωτών
είναιν απού φωτίζει», επειδή τον «πρώτο αγιασμό» δηλ. αυτόν που φέρνουν από την
ακολουθία του Μικρού Αγιασμού (της παραμονής των Φώτων) τον παίρνουν παντού, στην Αυλώνα, στα μετόχια, στις ελιές, στις λατσίες, στα σφαχτά, στις βάρκες. Την παραμονή των Θεοφανείων είναι νηστεία ως προετοιμασία γιά τον Μεγάλο Αγιασμό. Στό Μικρό Αγιασμό, μπορούμε να πιούμε χωρίς νηστεία. Στον Μεγάλο Αγιασμό όμως, πρέπει να νηστέψουμε πρίν να τον πιούμε. Το «μεγάλον αγιασμό» (της ημέρας των Φώτων) θεωρείται αμαρτία να τον σκορπίσουν. Τον παίρνουν από την εκκλησία σε ακριβό μαστραπά. Πίνουν όλοι από λίγο και ραντίζουν τους «τέτσαρους καντούνους» του σπιτιού. Ανήμερα των Φωτών, μετά την Λειτουργία, γίνεται η Κατάδυση του Σταυρού στη θάλασσα, (ή λίμνη, ή ποτάμι). Ο ιερέας πετάει ένα σταυρό μέσα στο νερό, (συνήθως ο σταυρός είναι δεμένος πάνω σε σκοινί γιά να μη χαθεί), και πολλοί νέοι βουτούν γιά να πιάσουν τον σταυρό. Είναι εξαιρετική τιμή γιά όποιον βρεί και πιάσει τον σταυρό. Σε μερικά μέρη της Ελλάδας αφήνουν τρία άσπρα περιστέρια ελεύθερα να πετάξουν μόλις ρείξουν το σταυρό, που συμβολίζουν την Αγία Τριάδα (τρία περιστέρια), και το ¶γιο Πνεύμα που φανερώθηκε "εν είδη περιστεράς" όταν ο Ιησούς βαφτιζόταν στον Ιορδάννη. Ο παππάς και οι πιστοί ψάλλουν το απολυτίκιο "Εν Ιορδάνη βαφτιζομένου σου Κύριε..." κατά τη διάρκεια της Καταδύσεως του Σταυρού. Επίσης είναι έθιμο τον Ιανουάριο να ευλογήσει ο παππάς τα σπίτια μας με αγιασμό (να μας 'γιάσει).
Aρχές του αιώνα, 1915, χρονολογούνται τα πρώτα στοιχεία χιουμοριστικών εκδηλώσεων κατά τις γιορτές της Aποκριάς στο Pέθυμνο. Aν και είναι πολύ νωρίς για κάτι μόνιμο, σύμφωνα με τις κοινωνικές και οικονομικές δυσκολίες της εποχής, το 1926 και το 1933 διοργανώνονται καρναβάλια με άρματα εντυπωσιακά για την εποχή τους που ξεσηκώνουν τους Pεθεμνιώτες σε γιορτή. Aκόμη διηγούνται για ένα τεράστιο μαντολίνο μέσα από το οποίο έβγαιναν οι τραγουδιστές. 1959 H Περιηγητική Λέσχη αναβιώνει το θαυμάσιο αυτό έθιμο, το καρναβάλι γίνεται για το Pέθυμνο θεσμός. H απήχησή του Παγκρήτια. Oι μασκαρεμένοι με κιθάρες και μαντολίνα σκορπούν το κέφι μέσα σε σύννεφα κομφετί που τους ρίχνει ο κόσμος από τα μπαλκόνια. Το ρεθεμνιώτικο καρναβάλι στις μέρες μας είναι το μεγαλύτερο στην Κρήτη και από τα μεγαλύτερα στην Ελλάδα. Η κορύφωση των εκδηλώσεων γίνεται με τη μεγάλη παρέλαση των αρμάτων την τελευταία Κυριακή της αποκριάς. Εκτός όμως απ'αυτό γίνονται πολλές εκδηλώσεις στην πόλη κατά τη διάρκεια της αποκριάς που εντάσονται στη γιορτή του Καρναβαλιού κάνοντάς το ένα από τα μεγαλύτερα της Ελλάδας.
Την πρώτη Κυριακή της αποκριάς γίνονται Καντάδες σ'όλη την παλιά πόλη και ταξιδεύουν όλους στους ήχους αλλοτινών εποχών.Αυτή είναι και η αρχή των εκδηλώσεων για τη γιορτή του Καρναβαλιού στο Ρέθυμνο. Σειρά έχει ένας μοναδικός θεσμός για τα ελληνικά δεδομένα, το κυνήγι του θυσαυρού. Πρόκειται για το αγαπημένο παιχνίδι ρεθεμνιωτών κάθε ηλικίας διεξάγεται δύο εβδομάδες πριν το καρναβάλι. Η διαχείρηση του παιχνιδιού γίνεται από τους ίδιους τους παίχτες, ενώ η δυσκολία του που αυξάνεται κάθε χρόνο τους έχει αναγκάσει να μάθουν σε βάθος την ιστορία της και τα μνημεία της πόλης. Η επόμενη εκδήλωση που γίνεται είναι το γλέντι της τσικνοπέμπτης που γίνεται στο Πλάτανο (κρήνη ριμόντι) και τη μικρή Παναγία.Το πρόγραμμα περιλαμβάνει ζωντανή μουσική για όλα τα γούστα, μεζέδες και κρασί και είναι κάτι που το περιμένουν όλοι αφού είναι συνυφασμένο τα τελευταία χρόνια με το μεγαλύτερο υπαίθριο πάρτι που έχει ζήσει η πόλη. Ακολουθεί ο χορός των ομάδων, μία Κυριακή πριν τη μεγάλη παρέλαση που δεν είναι απλώς μια εκδήλωση μεταμφιεσμένων αλλά μια ολόκληρη τελετουργία όπου οι ομάδες παρουσιάζουν θεατρικά σκέτς, τα οποία σκηνοθετούν τα μέλη τους και σχετίζονται με το θέμα που θα παρουσιάσουν στην παρέλαση. Επειδή όμως μια παρέλαση δεν αρκεί για να ξεφαντώσουν οι χιλιάδες μασκαράδες, τα τελευταία χρόνια στα σοκάκια της πόλης διοργανώνεται η πιο τρελή νυχτερινή παρέλαση την Παρασκευή δύο μέρες πριν τη τελευταία Κυριακή της αποκριάς. Τότε κορυφώνονται οι εκδηλώσεις του Καρναβαλιού με τη μεγάλη παρέλαση των αρμάτων στη κεντρική λεωφόρο της πόλης, όπου πάνω από 4000 μασκαράδες παρουσιάζουν τις στολές και τα άρματα που έχουν φτιάξει με πολλή δουλειά, μεράκι και φαντασία, στους Ρεθεμνιώτες και στους επισκέπτες από την Κρήτη και την υπόλοιπη Ελλάδα. Μετά την παρέλαση ακολουθεί πρόγραμμα με ζωντανή μουσική στην πλατεία 4ων Μαρτύρων. Έπειτα οι ομάδες πηγαίνουν στην παραλία που γίνεται το κάψιμο του Βασιλιά Καρνάβαλου και όλοι ανανεώνουν το ραντεβού τους για την επόμενη χρονιά. Το καρναβάλι στο Ρέθυμνο είναι μαγευτικό... κάτι που δε πρέπει να χάσεις.
Ρέθυμνο καρναβάλι...περισσότερα
Ο Κρητικός γάμος και η Κρητική βάφτιση, πρόκειται για ξεχωριστές εκδηλώσεις που μπορεί να διαρκέσουν αρκετές μέρες, ώστε να εκδηλωθεί πλήρως η χαρά των φίλων και των συγγενών. Κρατώντας πολύ στενούς τους οικογενειακούς δεσμούς δίνουν κατ'αρχήν μεγάλη έμφαση στην έγκριση και συμμετοχή της οικογένειας. Ο πατέρας και αρχηγός της οικογένειας είναι ο υπεύθυνος για την έγκριση του γάμου και το μελλόνυμφο ζευγάρι οφείλει, όχι μόνο να ακολουθήσει την συμβουλή του αλλά και να αποδεχτεί την πιθανή αντίθετη γνώμη του. Μετά την επίσημη έγκριση του πατέρα, με την παρουσία παπά, πραγματοποιείται η τελετή την μνηστείας και, αφού συνταχθεί το προικοσύμφωνο, που ορίζει τις οικονομικές λεπτομέρειες του γάμου, ορίζεται η ημερομηνία του μυστηρίου. Ακολουθεί το "κάλεσμα", όπου προσκαλούνται όλοι. Μέχρι την ημέρα του μυστηρίου οι συγγενείς και φίλοι στέλνουν δώρα, τα λεγόμενα "κανίσκια" που είναι ένα καλάθι με λάδι, τυρί, κρασί και πατάτες. Την παραμονή όλοι βοηθούν τους "προικαδόρους" στη μεταφορά των προικιών της νύφης στο σπίτι του γαμπρού. Τα φορτώνουν πάνω σε στολισμένα άλογα που ακολουθούνται από την πομπή συγγενών και φίλων, ενώ ακούγονται πυροβολισμοί και κρητικές μαντινάδες. Σε όσους συμμετέχουν στη προετοιμασία του γάμου προσφέρονται νόστιμες σπιτικές δίπλες με μέλι και η περίφημη κρητική κουλούρα με τον υπέροχο στολισμό, που φτιάχνεται μόνο σ' αυτές τις περιπτώσεις. Η τελετή ξεκινά με πομπή από το σπίτι του γαμπρού που συνοδεύεται από μαντινάδες και ντουφεκιές και καταλήγει στο σπίτι της νύφης. Εκεί μια μαντινάδα τραγουδισμένη από γλυκιά γυναικεία φωνή πείθει την οικογένεια της νύφης να ανοίξει την πόρτα που μέχρι τότε παραμένει κλειστή. Αφού ανταλλάσονται φιλιά και ευχές, το χτύπημα της καμπάνας ειδοποιεί τους μελλόνυμφους πως πρέπει να κατευθυνθούν προς την εκκλησία. Μετά τη τελετή, το ζευγάρι φτάνει στο σπίτι του γαμπρού, όπου η μητέρα του ταϊζει τη νύφη μελοκάρυδο και χαράζει σταυρό στη πόρτα, ενώ η νύφη χύνει μέλι στην είσοδο και σπάει ένα ρόδι, για να γίνει ο γάμος γλυκός σαν το μέλι και καρπερός σαν το ρόδι. Το γλέντι ξεκινά με τραγούδια που λέει πρώτο το ζευγάρι και συνεχίζεται με χορό και φαγοπότι που φτάνουν μέχρι το πρωί.
Η Καθαρά Δευτέρα είναι μια γιορτή της χριστιανικής Ορθοδοξίας και γιορτάζεται σαράντα μέρες πριν το πάσχα όπου ξεκινάει η μεγάλη Σαρακοστή. Με το θρησκευτικό έθιμο της Καθαράς Δευτέρας αρχίζει και η νηστεία με την οποία ο θρησκευόμενος πρέπει να αποφεύγει την κατανάλωση κρεάτων, λιπών, βουτήρων και γαλακτοκομικών προιόντων. Την ημέρα της Καθαράς Δευτέρας οι κρητικοί πάνε εκδρομή στην εξοχή κυρίως οικογενειακά, όπου πετάνε χαρταετούς, τρώνε νηστίσημα φαγητά όπως χταπόδι, ελιές, λαγάνα, ταραμοσαλάτα, χόρτα κ.λ.π. και γλεντάνε υπό τους ήχους παραδοσιακής μουσικής, πινοντας κρασί και ανταλλάσοντας ευχές για το Πάσχα που θα έρθει. Όταν τελειώσει το γλέντι όλοι βοηθούν στην καθαριώτητα του χώρου και έτσι κλείνει το έθιμο της Καθαράς Δευτέρας με την ευχή 'και του χρόνου'.
Το Πάσχα γιορτάζεται μετά το Ρωμαικό Πασχα λόγω της διαφοράς στη χρήση του ημερολογίου για αυτές τις γιορτές. Θεωρήτε από της πιο σημαντικές γιορτές της ορθόδοξης εκκλησίας. Η περίοδος του Πάσχα είναι μια ιδανική περίοδος για να επισκευτεί κανείς το Ρέθυμνο, αφού ο καιρός είναι καλός και τα εξοχή γεμάτοι ανθισμένα λουλούδια και δέντρα, που δίνουν μια ξεχωριστή ομορφιά στο νησί. Τόσο η ομορφιά του Ρεθύμνου όσο και η λαμπρές θρησκευτικές εκδηλώσεις τις μέρες αυτές, είναι μια ξεχωριστή εμπειρία για κάθε επισκέπτη.
Τη Μεγάλη Εβδομάδα γίνονται μεγάλες απογευματινές λειτουργίες που παρακολουθούνται από πολύ κόσμο. Η Μεγάλη Παρασκευή είναι μια ξεχωριστή μέρα αφού ο επιτάφιος τον οποίο οι πιστοί στολίζουν με πανέμορφα εποχιακά λουλούδια, μεταφέρεται στους δρόμους της ενορίας ή του χωριού, συνοδευόμενος από πλήθος πιστών και πένθιμους ψαλμούς. Το Μεγάλο Σάββατο τελείται η λειτουργία της Ανάστασης. Ακριβώς πριν τα μεσάνυχτα τα φώτα σβήνουν και οι άνθρωποι μαζί με τους ιερείς βγαίνουν έξω από την εκκλησία για να συνεχίσουν τη λειτουργία. Τη στιγμή της Ανάστασης το κερί του ιερέα ανάβει (αντιπροσωπεύοντας το Χριστό ως φως του κόσμου) και τα κεριά των πιστών ανάβουν παίρνοντας το θείο φως από χέρι σε χέρι. Τα παιδιά κρατούν πολύχρωμες λαμπάδες που παραδοσιακά τους χαρίζουν οι νονοί τους. Πριν την ανάσταση όλα τα παιδιά του χωριού μαζεύουν ξύλα και οτιδήποτε άλλο μπορεί να καεί και τα αφήνουν στο προαύλιο της εκκλησίας. Την παραμονή της Ανάστασης σχηματίζουν ένα βουνό από τα ξύλα και στην κορυφή έχουν ένα σκιάχτρο με ένα παλιό κουστούμι που υποτίθεται ότι είναι ο Ιούδας και την ώρα που ο παπάς λεει το ΧΡΙΣΤΟΣ ΑΝΕΣΤΗ βάζουν φωτιά και τον καίνε. Η νύχτα γίνεται μέρα από τα πυροτεχνήματα, η καμπάνα του χωριού χτυπά συνεχώς. Ακολουθούν χαρούμενες αγκαλιές, δίνεται το φιλί της αγάπης και ανταλλάσσονται οι καλύτερες ευχές. Το φως μεταφέρεται στο σπίτι και ένας σταυρός φτιάχνεται με τη φλόγα στην είσοδο, ενώ το γιορτινό τραπέζι περιμένει όπου τα παραδοσιακά φαγητά είναι η μαγειρίτσα και τα κόκκινα αυγά. Η μαγειρίτσα είναι ένα φαγητό σε μορφή σούπας, με εντόσθια αρνιού. Την Κυριακή του Πάσχα οι πιστοί γιορτάζουν με το σούβλισμα του αρνιού, το παραδοσιακό κοκορέτσι και τα παραδοσιακά γλυκίσματα μετά την νηστεία των προηγούμενων ημερών.
Τα Χριστούγεννα είναι μια περίοδος ιδιαίτερα γιορτινή για το Ρέθυμνο. Επηρεασμένο και αυτό από τη δυτικοευρωπαική κουλτούρα τα Χριστούγεννα είναι λαμπερά, γεμάτα φώτα και στολίδια. Τα καταστήματα και γενικότερα οι δρόμοι της πόλης βάζουν τα γιορτηνά τους από νωρίς για να υποδεχθούν τους εορτασμούς των Χριστουγέννων. Εντυπωσιακοί στολισμοί και αμέτρητα φώτα, σχηματίζουν ένα μαγευτικό θέαμα. Στα σπίτια οι νοικοκυρές φτιάχνουν τα παραδοσιακά γλυκά όπως τα μελομακάρονα και τους κουραμπιέδες. Στο παρελθον, τα μελομακάρονα ήταν αποκλειστικά για τα Χριστούγεννα και οι κουραμπιεδες αποκλειστικά για την πρωτοχρονιά. Ενα ακόμα έθιμο εκείνες τις ημέρες είναι την παραμονή της μέρας των Χριστουγέννων (25 Δεκεμβρίου) και της Πρωτοχρονιάς (1 Ιανουρίου), όπου τα παιδιά πηγαίνουν από σπίτι σε σπίτι λέγοντας τα κάλαντα και παίρνοντας χρήματα ή δώρα σαν ανταπόδοση. Τα κάλαντα συνοδεύονται από με το τρίγωνο ή ακόμα και κιθάρες, ακορντεόν, λύρες, ή φυσαρμόνικες. Στην Κρήτη, όπως και στα υπόλοιπα μέρη της Ελλάδας το Χριστουγεννιάτικο δέντρο έχει ξεχωριστή θέση σε κάθε σπίτι. Αυτό το έθιμο δεν υπήρχε στο παρελθόν στην Κρήτη, αλλά ήρθε με το κύμα της παγκοσμιοποίησης από τη δύση. Την Πρωτοχρονιά, το έθιμο της βασιλόπιτας κρατάει από τα αρχαίγονα χρόνια. Την παραμονή, με την αλλαγή του χρόνου, κάθε σπίτι κόβει τη βασιλόπιτα, η οποία κρύβει ένα φλουρί. Το πρώτο κομμάτι θεωρείται του Χριστού, το δεύτερο του σπιτιού και τα υπόλοιπα των παρεβρισκομένων. Σε όποιον τύχει το φλουρί, εκείνος παίρνει δώρα και είναι ο τυχερός της χρονιάς. Με τον καινούργιο χρόνο κάθε σπίτι έχει το έθιμο του ποδαρικού. Ποδαρικό κάνει ο πρώτος που θα μπει στο σπίτι τον καινούργιο χρόνο, και θεωρήται ότι θα φέρει γούρι για τον υπόλοιπο χρόνο. Τέλος, μέρος των εθίμων της νέας γεννιάς είναι το παίξιμο χαρτιών περιμένοντας την αλλαγή του χρόνου. Τα ποσά είναι συνήθως χαμηλά αφού ο σκοπός είναι η διασκέδαση και όχι το κέρδος.
Χρήσιμες Πληροφορίες