Ο Πρόεδρος της ΕΣΕΕ κ. Βασίλης Κορκίδης συμμετέχοντας στο διάλογο για το νέο Αναπτυξιακό Νόμο ανέφερε: «Ο νέος Αναπτυξιακός Νόμος, παρά το γεγονός ότι κατατίθεται με καθυστέρηση, μπορεί να αποτελέσει για την Ελλάδα ένα παράθυρο στο μέλλον και το δρόμο για την Ευρώπη του 2020».

Η Εθνική Συνομοσπονδία Ελληνικού Εμπορίου κατέθεσε τις προτάσεις της επί του νέου Αναπτυξιακού Νόμου επισημαίνοντας ότι αυτός θα πρέπει να στοχεύει στην ισόρροπη ανάπτυξη και να δώσει βαρύτητα στην παραγωγική διαδικασία και ιδιαίτερα στην ενίσχυση των επιχειρήσεων εκείνων που θα επιθυμούν να προωθήσουν επενδύσεις για την παραγωγή ελληνικών προϊόντων και υπηρεσιών. Άλλωστε, άποψη της ΕΣΕΕ είναι ότι αυτή η κατεύθυνση της ενίσχυσης του παραγωγικού ιστού της χώρας, θα μπορούσε να αποτελέσει και το Αναπτυξιακό πρότυπο που αναζητάμε τον τελευταίο διάστημα.   Ο νέος Νόμος θα πρέπει να έχει έξυπνη στρατηγική, να διασφαλίζει βιώσιμη προοπτική και να στοχεύει στην ανάπτυξη χωρίς αποκλεισμούς.

Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι, η χώρα έχει ανάγκη από ένα σύγχρονο και ευέλικτο Αναπτυξιακό Νόμο, ο οποίος να συμβάλει στην βελτίωση της επιχειρηματικότητας και της ανταγωνιστικότητας της ελληνικής οικονομίας, ιδιαίτερα δε στη κρίσιμη οικονομική συγκυρία την οποία βιώνουμε. Ταυτόχρονα, θα πρέπει και με αυτό το εργαλείο η χώρα να καταστεί ελκυστική στις εγχώριες και στις ξένες επενδύσεις και στο πλαίσιο αυτό είναι απαραίτητη η επιτάχυνση των διαδικασιών για την απλοποίηση αδειοδότησης, η ολοκλήρωση του κτηματολογίου και του δασολογίου καθώς και των επιμέρους χωροταξικών ζητημάτων.

Όπως γνωρίζετε η πλειοψηφία των ελληνικών επιχειρήσεων είναι επιχειρήσεις μικρού μεγέθους με απασχόληση κάτω των 50 εργαζομένων. Πρόκειται συχνά για οικογενειακές επιχειρήσεις, με περιορισμένες οργανωτικές και διοικητικές δομές, με σοβαρές δυνατότητες και ευελιξίες προσαρμογής, αλλά πολύ συχνά χωρίς συγκεκριμένο επιχειρηματικό πλάνο. Οι επιχειρήσεις αυτές για να προχωρήσουν σε επενδύσεις έχουν ως προτεραιότητα το ζήτημα της ρευστότητας και επομένως επιλέγουν ως μορφή ενίσχυσης την επιχορήγηση κεφαλαίου. 

·         Η εμπειρία έχει δείξει μέχρι στιγμής, ότι οι μικρότερες επιχειρήσεις δεν μπορούν να αξιοποιήσουν τις δυνατότητες των φοροαπαλλαγών και των αποσβέσεων, σε αντίθεση με τις μεγάλες επιχειρήσεις οι οποίες προβαίνουν με μεγαλύτερη συχνότητα σε επενδύσεις. Θεωρούμε, επομένως, ότι καταρχήν θα πρέπει να αναδειχθεί και να καταστεί σαφές στις μικρές επιχειρήσεις ότι μπορούν να αξιοποιήσουν τη δυνατότητα αυτή των φοροαπαλλαγών και επιπροσθέτως θα πρέπει να βρεθούν νέοι τρόποι αξιοποίησής τους. Ενδεικτικά προτείνουμε: Να δοθεί επιπλέον επιδότηση (bonus) της τάξης του 10% η οποία δεν θα αφορά την επιχορήγηση κεφαλαίου αλλά θα δίνει τη δυνατότητα αξιοποίησης των φοροαπαλλαγών.

·         Τα φορολογικά κίνητρα φορολογικά να αυξάνονται σε % και σε έτη διάρκειας ανάλογα και με μέγεθος επένδυσης (στο πλαίσιο επιτρεπόμενων ποσοστών ενίσχυσης που προβλέπει ο εγκεκριμένος από την Ε.Ε. χάρτης περιφερειακών ενισχύσεων). Με αυτό τον τρόπο θα ενισχυθεί η εισαγωγή κεφαλαίων από επενδυτές του εξωτερικού, οι οποίοι συνήθως πραγματοποιούν επενδύσεις άνω των 50 εκατ. €, συμμετέχοντας στο κεφάλαιο μεγάλων επιχειρήσεων (άνω των 250 εργαζομένων και με κύκλο εργασιών άνω των € 50 εκατ.). Σοβαρά κίνητρα για τέτοιες μεγάλες επιχειρήσεις και για επενδύσεις άνω των 50 εκατ. € είναι μόνο τα φορολογικά κίνητρα και η διασφάλιση ισχύος τους επί συγκεκριμένου χρόνου (ανεξάρτητα από αλλαγές σε φορολογικό νόμο).

·         Συγχρηματοδότηση επένδυσης να προβλέπεται κυρίως για start ups και περισσότερο σε περιπτώσεις επενδύσεων σε τομείς νέας τεχνολογίας και πράσινης ανάπτυξης.

·         Να δοθούν επιπλέον κίνητρα για επενδύσεις σε λιμενικές υποδομές, καθώς επίσης σε επενδύσεις αναβάθμισης και αναδιάρθρωσης των θαλασσίων και οδικών διεθνών μεταφορών.

• Να ενταχθούν στον Νόμο και οι εμπορικές επιχειρήσεις και επιχειρήσεις παροχής υπηρεσίας (ανεξαρτήτως μεγέθους επιχείρησης – ύψους επένδυσης στο πλαίσιο του αναπτυξιακού) που συγχωνεύονται ή συνεργάζονται κοινοπρακτικά μεταξύ τους ή με μεταποιητικές επιχειρήσεις ή επεκτείνονται με νέες επενδύσεις συστάδες επιχειρήσεων με στόχο μια επένδυση .
• Να δίδεται προτεραιότητα σε:

1.      Πράσινα κέντρα logistics εμπορικών επιχειρήσεων.

2.      Υπηρεσίες έντασης γνώσης και έντασης πληροφορίας.

3.      Συστάδες επιχειρήσεων ή Clusters με πρόβλεψη που θα εξειδικεύει τις διαδικασίες και στην οποία θα προβλέπεται μη χρηματοδοτούμενο στάδιο ωρίμανσης.

·        Η επιδότηση χρηματοδοτικής μίσθωσης μηχανολογικού εξοπλισμού δεν πρέπει να έχει χρονικό ορίζοντα (έως 7 έτη) αλλά να σχετίζεται με τη συμβατική μίσθωση. Αν άλλοι λόγοι υπαγορεύουν περισσότερα έτη ενοικίασης αυτά να είναι πλασματικά και η επιδότηση να καταβάλλεται στις επιχειρήσεις με βάση τα πλασματικά έτη μίσθωσης.      

·        Να μην υπάρχει σύνδεση με τη δημιουργία θέσεων εργασίας.

·        Οι νέες μικρές επιχειρήσεις (μέχρι 5 ετών) που υπάγονται στον Αναπτυξιακό Νόμο  να έχουν μειωμένες ασφαλιστικές εισφορές ως κίνητρο προσλήψεων και φορολογικούς συντελεστές κατά το ποσοστό που εντάσσονται στον Νόμο και όχι επιδότηση επιτοκίου καθώς με τον τρόπο αυτό δίνονται κίνητρα για μεγαλύτερη απασχόληση.

·        Να δίνονται αυξημένα κίνητρα και μοριοδότηση (υψηλός συντελεστής βαρύτητας στην αξιολόγηση) στις επιχειρήσεις που συνεργάζονται με ανώτατα και τεχνολογικά εκπαιδευτικά ιδρύματα και εισάγουν νέα τεχνολογία, καινοτομία (με σαφήνεια στη διαδικασία προσδιορισμού της καινοτομίας). 

·        Να συμπεριλαμβάνονται και τα μεταφορικά μέσα που χρησιμοποιούνται στην παραγωγή και την διάθεση των προϊόντων

·        Να γίνονται ουσιαστικοί έλεγχοι των επιχειρήσεων που υπάγονται στον Αναπτυξιακό Νόμο κατά την διάρκεια της υλοποίησης της επένδυσης, αλλά και μέχρι την ολοκλήρωσή της.

·        Θεσμοθέτηση μηχανισμών τιμολόγησης και ελέγχου εύλογου κόστους.

·        Η πρόταση για συγκριτική αξιολόγηση θα έχει νόημα αν αφορά ομοειδείς επενδύσεις του ίδιου κλάδου κάτω από κοινές συνθήκες. Η συγκριτική αξιολόγηση και ο τρόπος εφαρμογής της είναι αμφίβολο εάν θα συμβάλει στη διαφάνεια της αξιολόγησης και στην μείωση της γραφειοκρατίας. 

·        Να τηρείται ετήσιος προϋπολογισμός επενδύσεων και να ορίζεται και να τηρείται ο χρόνος έγκρισης από την ημερομηνία της αίτησης καθώς και ο χρόνος πληρωμής μετά την αίτηση πιστοποίησης.

·        Να υπάρχει επάρκεια αξιολογητών.

·        Για λόγους ισονομίας επενδυτών/δημοσίου θα πρέπει να προβλέπεται αποζημίωση των επενδυτών αν για οποιοδήποτε λόγο δεν τηρούνται τα χρονοδιαγράμματα που τίθενται καθώς στις αντίθετες περιπτώσεις ο επενδυτής αν δεν τηρήσει τα χρονοδιαγράμματα που τον αφορούν έχει συνέπειες.

·        Η διαδικασία εξέτασης κάθε αίτησης για υπαγωγή επένδυσης να ολοκληρώνεται από την αρμόδια υπηρεσία και την αρμόδια γνωμοδοτική επιτροπή, το αργότερο εντός δύο (2) μηνών από την ημερομηνία υποβολής της αίτησης, η δε απόφαση υπαγωγής να εκδίδεται το αργότερο εντός μηνός από τη γνωμοδότηση της επιτροπής, εντός του οποίου δημοσιεύεται και η περίληψή της στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως.

Κριτήρια

Προτείνουμε η βαθμολόγηση σε διαφορετικές θεματικές ενότητες (μεταποίηση-τουρισμός-εμπόριο-παροχή υπηρεσιών) να προβλέπει διαφορετικές ομάδες κριτηρίων, διαφορετικά θα υπάρξει άνιση μεταχείριση εις βάρος μάλλον του εμπορίου και των υπηρεσιών.

Εάν ισχύσουν κοινά κριτήρια:

Η εφαρμογή των κριτηρίων για την «Πράσινη Ανάπτυξη», όπως αυτά διατυπώνονται κατ’ αρχήν, παραπέμπουν στις μεταποιητικές δραστηριότητες. Θα πρέπει τα κριτήρια να αναπροσαρμοστούν για τους άλλους κλάδους της οικονομίας, διαφορετικά θα δημιουργηθούν στρεβλώσεις. Εναλλακτικά να παραμείνουν αλλά με μικρό συντελεστή

Το κριτήριο «Καθετοποίηση Οικονομικής Δραστηριότητας» χρήζει περαιτέρω διευκρίνησης.

Η πριμοδότηση εγκατάστασης επιχειρήσεων σε ΒΕΠΕ (Βιομηχανικές, Βιοτεχνικές Περιοχές και Βιοτεχνικά Πάρκα) πρέπει να συνδυαστεί και με την αλλαγή της νομοθεσίας για τις ΒΕΠΕ, ώστε να μπορούν να μετεξελιχθούν και τυπικά σε Επιχειρηματικές Περιοχές και να μπορούν να εγκατασταθούν σε αυτές επιχειρήσεις και των άλλων κλάδων της οικονομίας και όχι μόνο της μεταποίησης (π.χ. κέντρα χονδρεμπορίου-logistics-ηλεκτρονικού εμπορίου, ερευνητικά εργαστήρια κ.α.). Η κυβέρνηση θα πρέπει άμεσα να προωθήσει στη Βουλή το νομοσχέδιο για τα Επιχειρηματικά Πάρκα και το οποίο είχε τύχει ευρύτατης αποδοχής κατά τη δημόσια διαβούλευση με τους παραγωγικούς φορείς.
Στο κριτήριο «Συνεργασίες σε τοπική και περιφερειακή κλίμακα» δεν είναι σαφές αν το προτεινόμενο πλαίσιο από το Υπουργείο αναφέρεται στην πριμοδότηση προτάσεων, που υποβάλλονται από συμπράξεις-δίκτυα επιχειρήσεων ή αν αναφέρεται στην πριμοδότηση πρότασης μεμονωμένης επιχείρησης, που είναι μέλος ενός υφιστάμενου (ή και υπό σύσταση) δικτύου. Στην περίπτωση που εννοείται το πρώτο, ποιες δαπάνες θα είναι επιλέξιμες; Για τη δημιουργία δικτύων είναι κρίσιμη η φάση προετοιμασίας, ώστε να πεισθούν για τη συμμετοχή τους τα εν δυνάμει μέλη τους και να γίνουν οι σχετικές απαραίτητες μελέτες – ανοικτές συγκεντρώσεις κ.λπ.

Δεν περιλαμβάνεται στα κριτήρια, το κριτήριο «Ωριμότητας» ενός έργου το οποίο είναι σημαντικό να εξετάζεται και να βαθμολογείται θετικά καθώς η ετοιμότητα ενός επενδυτικού σχεδίου να ξεκινήσει άμεσα να υλοποιείται συμβάλλει στην επιτάχυνση της απορρόφησης κονδυλίων αλλά και στη δημιουργία θέσεων εργασίας, εσόδων για το κράτος και γενικά είναι προς όφελος της εθνικής οικονομίας. Επίσης, συνήθως οι επενδυτές που έχουν μπει σε έξοδα ωρίμανσης ενός επενδυτικού σχεδίου είναι αυτοί που έχουν μεγαλύτερη δέσμευση να υλοποιήσουν επένδυση και αυτοί που έχουν καλύτερη συγκρότηση και αυξημένη επιτυχία. Π.χ. στο κριτήριο «Ωριμότητα» θα μπορούσε να λαμβάνονται υπ’ όψιν κατά σειρά ενδεικτικά τα εξής: αν υπάρχει ήδη η ιδιοκτησία της γης, αν έχει εκδοθεί θετική ΠΠΕ (όπου χρειάζεται), αν έχει κατατεθεί προς έγκριση ΜΠΕ, αν έχουν ήδη εκδοθεί Περιβαλλοντικοί Όροι, αν έχει ήδη εκδοθεί η (τυχόν) απαιτούμενη άδεια εγκατάστασης ή αν υπάρχει έγκριση σχεδίων από τον ΕΟΤ για τα ξενοδοχεία, αν έχει εκδοθεί η τυχόν απαιτούμενη Οικοδομική άδεια ή/και Άδεια Εργασιών Μικρής Κλίμακας κ.α. Θα μπορούσαν δε να είναι επιλέξιμες οι δαπάνες ωρίμανσης έργων, που γίνονται προφανώς πριν την ημερομηνία επιλεξιμότητας των λοιπών δαπανών υλοποίησης του έργου.

Δεν υπάρχει επίσης το κριτήριο «Εμπειρία – Γνώσεις Επενδυτή», το οποίο τουλάχιστον για τις υπό σύσταση ή τις νεοσυσταθείσες επιχειρήσεις θεωρούμε ότι είναι κρίσιμο, καθώς δεν μπορούν να εφαρμοσθούν κριτήρια βιωσιμότητας, όπως στις υφιστάμενες επιχειρήσεις. Η Ελλάδα σύμφωνα και με το GEM έχει μειωμένη επιχειρηματικότητα ευκαιρίας. Κυρίως έχει αναπτύξει την επιχειρηματικότητα ανάγκης. Για αυτό επιπρόσθετα από προσόντα επενδυτή θα πρέπει να αξιολογούνται και κενά αγοράς-εξωστρέφεια-καινοτομία με κλαδικό φίλτρο.

Διαδικασίες

·        Να εξεταστεί η δυνατότητα υποβολής προτάσεων σε τακτά χρονικά διαστήματα και συγκεκριμένα ανά 2 μήνες έτσι ώστε να μην καθυστερεί η ανάληψη υλοποίησης επενδυτικών σχεδίων. Η συσσώρευση του συνόλου των επενδυτικών σχεδίων σε 2 χρονικές περιόδους κατ’ έτος δημιουργεί φόρτο εργασιών με αποτέλεσμα την χρονική καθυστέρηση στην αξιολόγηση, έγκριση και συμβασιοποίηση των επενδυτικών σχεδίων, αυξάνοντας παράλληλα και το κόστος διαχείρισης.

·        Συγκριτική αξιολόγηση και ιεράρχηση. Κάθε περιοχή εντός της οποίας γίνεται η ανάληψη και υλοποίηση κάθε επενδυτική πρωτοβουλία έχει τα δικά της ιδιαίτερα χαρακτηριστικά και τις δικές της αναπτυξιακές, οικονομικές και κοινωνικές προτεραιότητες. Οι προτεραιότητες θα πρέπει να τίθενται σύμφωνα με τις εθνικές και περιφερειακές προτεραιότητες και συμπληρωματικά με τα υπόλοιπα μέτρα ενίσχυσης.

·        Εκτιμούμε ότι είναι θετικό το γεγονός της ένταξης όλων των κατηγοριών επαγγελμάτων και προτείνουμε οι εξαιρέσεις για λόγους ευκολίας να δίνονται με τους καινούργιους ΚΑΔ/2008.

·        Προτείνoυμε να υπάρχει αναρτημένο στην ιστοσελίδα του υπουργείου και των περιφερειών, αμέσως μετά την ψήφιση του ετήσιου προϋπολογισμού, το συνολικό ύψος δαπάνης που θα αφορά επιχορηγήσεις επενδύσεων του αναπτυξιακού νόμου από το ΠΔΕ και κάθε 2μηνο που θα βγαίνουν αποφάσεις εγκρίσεων να μειώνεται κατά το αντίστοιχο ποσό, ώστε να γνωρίζουν οι υποψήφιοι επενδυτές εάν υπάρχουν διαθέσιμα κονδύλια και πόσα σε κάθε περιφέρεια και κεντρικά.

·        Συμπληρωματικά θα μπορούσε να γίνει και επιμερισμός των διαθέσιμων πόρων κατά θεματική ενότητα όπως τουρισμός, μεταποίησης, υπηρεσίες, κλπ. και τυχόν αδιάθετα υπόλοιπα να μεταφέρονται από μια θεματική ενότητα σε άλλη σύμφωνα με τις ανάγκες. Τυχόν αδιάθετο υπόλοιπο στο τέλος του έτους να μεταφέρεται στο επόμενο αυξάνοντας τον διαθέσιμο προϋπολογισμό. Αναγκαία είναι επίσης και η αύξηση της διαφάνειας κατά την αξιολόγηση.

·        Έκδοση πάσης φύσεως αδειών που απαιτούνται για την επένδυση αποκλειστικά και αυστηρά εντός τριάντα (30) ημερών από την αίτηση της επιχείρησης (οικοδομικές, επέκτασης, λειτουργίας, περιβαλλοντικές κλπ).

Κίνητρα – Επιλέξιμες Δαπάνες

·        Εναλλακτικά αντί επιδότησης (λόγω περιορισμού προγράμματος δημοσίων επενδύσεων).

Α) Μείωση των ασφαλιστικών εισφορών για 10 χρόνια κλιμακωτά (1ος χρόνος 100%, 2ος χρόνος 90% κ.ο.κ.).

 Β) Μείωση για 10 χρόνια των φορολογικών συντελεστών κατά 50%.

 Γ) Επιδότηση των υφιστάμενων θέσεων εργασίας 35% επί του συνολικού κόστους μισθοδοσίας και επιδότηση μισθολογικού κόστους νέων θέσεων εργασίας.

·        Οι άυλες επενδύσεις να μπορούν να καλύπτουν το 5% του επενδυτικού σχεδίου ώστε να μην δημιουργούνται οι προϋποθέσεις για υπερτιμολογήσεις.

·        Ταυτόχρονα με την υπαγωγή, απόφαση για απαλλακτικό όριο ΦΠΑ με την έκδοση απαλλακτικού Δελτίου για το σύνολο της αξίας της υπαγόμενης επένδυσης (Αποσυμφόρηση των Δ.Ο.Υ. και εξάλειψη της γραφειοκρατίας).

·        Οι τόκοι που θα επιβαρύνουν τις παραπάνω χρηματοδοτήσεις, θα επιβαρύνουν απολογιστικά και μετά την ολοκλήρωση της εκταμίευσης του συνόλου της επιχορήγησης, το Ελληνικό Δημόσιο με επιβάρυνση του Ειδικού Λογ/σμού Ν.128/75.

·        Δυνατότητα έκδοσης “guarantee credit paper” για μέρος της επιχορήγησης που δικαιούται ο επενδυτής, προκειμένου να χρησιμοποιηθεί ως “ρευστοποιήσιμος τίτλος” για πληρωμές στο Δημόσιο και Ασφαλιστικούς Οργανισμούς (επί της ουσίας, συμψηφισμός οφειλών μεταξύ Δημοσίου και επιχειρήσεων).  

·        Για τον τουρισμό επιδότηση επενδυτικών σχεδίων εναλλακτικού και εξειδικευμένου τουρισμού, όπως π.χ. ιατρικός, τρίτης ηλικίας, ψυχικής υγείας ταυτόχρονα με τον ορεινό τουρισμό και τον αγροτουρισμό, κλινικές μονάδες φροντίδας ηλικιωμένων, αποκατάστασης υγείας κλπ.

·        Να ισχύουν τα ίδια κίνητρα για αγορά οικοπέδων και κτιριακών εγκαταστάσεων επιχείρησης που διέκοψε την λειτουργία της τα δυο(2) προηγούμενα έτη (προκειμένου να μην μείνουν «κουφάρια» στις ΒΙ.ΠΕ., αλλά και σε άλλες περιοχές).

·        Να δίνεται η δυνατότητα της αλλαγής χρήσης των ΒΙ.ΠΕ. σε επιχειρηματικά πάρκα ώστε να υπάρχει η δυνατότητα συμμετοχής επιχειρήσεων χονδρεμπορίου.

Ενίσχυση της Απασχόλησης:

·        Για νεοϊδρυόμενες επιχειρήσεις, για κάθε μία (1) θέση να αντιστοιχούν 300.000 € επένδυσης.

·        Για τις υφιστάμενες επιχειρήσεις, και επειδή αφορά συνήθως εκσυγχρονισμό, το ποσό να διπλασιάζεται σε 600.000 € ανά νέα θέση απασχόλησης.